ทั้งสองอาชีพนี้มีความแตกต่างกัน ที่จำเป็นจะต้องรู้สำหรับผู้ที่วางแผนอยากเป็นนายของตัวเอง โดยเฉพาะการออกมาทำอาชีพอิสระอย่างเต็มตัว เพื่อจะได้เตรียมตัวรับมือกับสิ่งที่จะต้องเจอในอนาคต ซึ่งมีหลายด้าน ทั้งความคิดของคนรอบข้าง คนในครอบครัว หรือ ปัญหาจากอาชีพนั้นๆ เอง ปัญหาจากตัวเอง ฯลฯ
อาชีพอิสระ อาชีพส่วนตัว เหมือนจะสบาย แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่อย่างที่คิด ตัวอย่างความแตกต่างจากอาชีพทั่วไป การเป็นพนักงาน
1. การทำอาชีพอิสระยากกว่าการเป็นพนักงาน เพราะต้องเรียนรู้ทุกด้าน เพื่อให้สามารถเอาตัวรอดได้ทุกสถานการณ์ แต่การเป็นพนักงานนั้น เพียงแค่ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุดเท่านั้น ก็จะยังคงมีงานให้ทำต่อไป มีรายได้เข้ามาทุกเดือน หากบริษัท หน่วยงานมีปัญหา ก็หาที่ใหม่ได้
2. อาชีพอิสระต้องมีวินัยทุกด้านสูงมาก ทั้งการใช้ชีวิต การทำงาน การใช้จ่าย การเงิน การควบคุมตัวเอง ฯลฯ ซึ่งจะต้องปฏิบัติไปเช่นนี้ตลอดชีวิต เว้นเสียแต่ว่า จะได้สร้างความมั่นคงให้ตัวเองมากเพียงพอ ตายไปก็ยังใช้เงินไม่หมด ครอบครัว ลูกหลานก็ไม่มีปัญหา
3. อาชีพอิสระ รายได้ไม่แน่นอน บางทีก็ได้มาก บางทีก็ได้น้อย หรือไม่มีรายได้ แต่ก็สามารถควบคุมรายจ่ายได้มากกว่าการ เป็นพนักงานทำงานในเมืองใหญ่ หากต้องทำงานใกล้ที่ทำงานเพื่อความสะดวก อาจมีค่าใช้จ่ายสูง ทั้งค่าที่พัก อาหาร และอื่นๆ แต่การทำงานส่วนตัว งานบางอย่างที่ไม่จำเป็นต้องติดต่อกับผู้คน อย่างเช่น ยูทูปเบอร์ งานทำเว็บไซต์ บล็อกเกอร์
นายหน้าขายสินค้า ซึ่งจะสามารถอยู่ที่ไหนก็ได้ ขอให้มีสัญญาณอินเตอร์เน็ต ก็ สามารถทำงานได้ ซึ่งหากมีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง ไม่ต้องเสียค่าเช่า รายจ่ายอาจจะน้อยมากเดือนละ 1,500-2,000 บาท ก็ยังชีพอยู่ได้ หากมีเงินเดือนแม้เพียง 10,000 บาท ก็ยังมีโอกาสเก็บเงินได้มากกว่าหรือใกล้เคียงกันกับพนักงานเงินเดือน 20,000 บาท แต่ทำงานอยู่ในเมือง เลยทีเดียว
4. พนักงานจะมีสวัสดิการด้านต่างๆ แต่อาชีพอิสระต้องสร้างเอาเอง พนักงานอาจจะมีเงินประกันสังคม เงินเก็บหลังเกษียณ แต่ อาฃีพอิสระจะต้องวางแผนนำเงินไปลงทุนให้เกิดรายได้ เช่น ซื้อประกันชีวิต นำไปฝากธนาคาร บางประเภทจะมีดอกเบี้ยให้ทุกเดือน ก็เป็นเงินที่สามารถถอนมาใช้จ่ายได้ หรืออาจจะลงทุนด้านอื่นๆ เพื่อให้มีเงินเข้ามาโดยไม่ต้องทำงาน บางคนก็เน้นเล่นหุ้น มีรายได้จากเงินปันผล เพียงพอต่อการใช้จ่ายในแต่ละเดือน เป็นต้น
5. จุดมุ่งหมายสำคัญของคนทำอาชีพอิสระและพนักงาน ก็คือ การมีชีวิตที่สุขสบายหลังเกษียณ มีที่อยู่อาศัย สิ่งอำนวยความ สะดวก และที่สำคัญมีเงินใช้ทุกเดือนโดยไม่ต้องทำงาน อาชีพอิสระมีโอกาสทำสิ่งนี้ได้สำเร็จเร็วกว่า เพราะมีโอกาสสร้างรายได้ มากกว่า ก็ย่อมมีเงินไปลงทุนให้เกิดดอกออกผลได้เร็วกว่า
6. อาชีพอิสระเป็นการหาเงินด้วยความสามารถของตัวเอง แต่การเป็นพนักงานเน้นสร้างรายได้จากระบบที่คนอื่นวางไว้แล้ว หากถูกเลิกจ้าง ก็จะลำบาก ซึ่งในปัจจุบันมีการนำเทคโนโลยีมาใช้หลายอย่าง บางอาชีพเริ่มตกงาน เรื่องนี้ต้องศึกษาให้ดี เพื่อ จะได้เตรียมตัวรับมือ อย่างพนักงานธนาคาร พนักงานร้านหนังสือ พนักงานขายสินค้าจากที่ขายหน้าร้าน ก็ต้องศึกษาวิธีการ เป็นพนักงานขายประจำเว็บไซต์ หรือพนักงานขายประจำร้านค้าเฟสบุ๊ค ข้อดีของงานแบบนี้ก็คือ ประหยัดค่าใช้จ่าย ไม่ต้องเดิน ทางไปยังบริษัท ไม่ต้องเช่าหอพัก อยู่บ้านตัวเอง ทำงานที่บ้าน
7. อาชีพอิสระเหนื่อยมากกว่าพนักงาน หากบริหารจัดการชีวิตไม่เป็น ก็แทบจะไม่ได้พักผ่อน เพราะสมองจะคิดเรื่องงาน ปัญหา เรื่องงานแทบตลอดเวลา ส่วนในช่วงที่กำลังเริ่มต้นสร้างอาชีพ ก็ต้องทำงานหนักมาก ช่วงไหนงานมีปัญหา ก็จะเกิดความเครียด มากกว่า เดือนนี้จะมีเงินเข้ามาหรือไม่ เดือนหน้าจะเป็นอย่างไร แต่พนักงาน หากไม่ทำผิดกฏรุนแรง ทำงานไม่ขาดตกบกพร่อง สิ้นเดือนก็มีเงินใช้ ไม่ต้องคิดอะไรมาก เพราะการคิด การวางแผนนั้นเป็นหน้าที่ของเจ้าของบริษัท
8. อาชีพอิสระผิดพลาดไม่ได้ เพราะบางกรณีอาจจะหนักหนาสาหัสถึงขั้นต้องปิดกิจการเลยทีเดียว เช่น เมื่อเริ่มมีรายได้มากขึ้น ก็รีบถอยรถป้ายแดง หากงานมีปัญหา รายได้น้อยลง ก็จะกระทบไปทุกเรื่อง แต่พนักงานสบายกว่า ทำผิดอาจจะถูกปรับ หรือลง โทษให้ออก ก็สามารถหางานใหม่ได้
9. อาชีพอิสระที่ต้องพึ่งพาระบบของคนอื่น จะมีความเสี่ยงมาก เช่น ทำช่องยูทูป ต้องพึ่งพาระบบของ Youtube หรือ Facebook หรือ Tiktok บางทีก็ถูกแบน ถูกปิดช่อง เพราะทำผิดกฏหรือจากสาเหตุอื่น รายได้ก็จะหายทันที บางคนจากรายได้เดือนหลักแสน หายไปเลย ไม่เหลือ ดังนั้น จึงต้องเตรียมตัวรับมือในทุกด้าน เรื่องการเงิน ต้องไม่ประมาท อย่างเด็ดขาด โดยเฉพาะคนที่ไม่มีแหล่งเงินทุน หรือ คนที่ให้ความช่วยเหลือในเรื่องการเงิน
สรุป
จากประสบการณ์การทำงานส่วนตัวมาโดยตลอด สิ่งสำคัญที่สุด ที่ต้องระวังก็คือ วินัยการเงิน การใช้จ่าย อะไรก็ตามที่ต้องใช้เงิน ต้องมีการลงทุน ต้องคิดให้รอบด้าน ยิ่งต้องจ่ายมากเท่าไร ก็ต้องคิดให้มาก หาข้อมูลให้มาก เรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่ที่สุด เพราะรายได้ไม่แน่นอน หรือบางทีงานที่ทำอยู่นั้น ก็ไม่มีความแน่นอน อย่างการทำเว็บไซต์แบบนี้ เชื่อไหมบางคนรายได้หลักหมื่น หลักแสน แต่อีกเดือนถัดมาไม่มีรายได้ หรือ น้อยมาก จนไม่สามารถยังชีพได้
ดังนั้นหากคิดจะทำงานส่วนตัว ทำอาชีพอิสระ นอกจากความสามารถเรื่องงานแล้ว เรื่องการบริหารเงินคือหัวใจสำคัญที่สุด เพื่อให้มีเหลือใช้ แม้จะไปจากโลกนี้แล้วก็ตาม อย่างน้อย ก็ยังมีค่าทำศพให้ตัวเอง มีเงินเหลือให้คนรอบตัว ไม่เดือดร้อน ซึ่งเรื่องนี้ทำได้ยากมาก เพราะมีสิ่งที่ทำให้ยากจะควบคุมเงินในกระเป๋าได้ตลอดรอดฝั่ง คนโสดอาจจะง่าย แต่คนมีครอบครัว ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย เพราะอาจมีหลายชีวิตที่ต้องรับผิดชอบ
