ชีวิตคนเรานั้นมีโอกาสที่จะเจอะเจอสารพัดปัญหา หรือเรื่องราวที่สร้างความลำบาก ยุ่งยากในการใช้ชีวิต แม้จะเป็นคนที่ดูภายนอกเหมือนมีชีวิตที่สมบูรณ์ เพียบพร้อม แต่ภายในอาจเต็มไปด้วยความทุกข์อย่างแสนสาหัส สำหรับผู้ที่กำลังตกอยู่ในห้วงแห่งความทุกข์ บทความนี้อาจจะเป็นประโยชน์ช่วยให้ผ่านสถานการณ์ที่เลวร้ายไปได้ด้วยดี

ปัญหาที่อาจจะเกิดกับชีวิตคนเรา จนทำให้ต้องพบกับความทุกข์ยากลำบากมีโอกาสเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ไม่เลือกว่าจะเป็นใครก็ตาม ความทุกข์ของคนโสดก็คือความเหงา ความทุกข์ของคนจนเป็นเรื่องไม่มีจะกิน ความทุกข์ของเศรษฐีก็กลัวสมบัติจะหมดไปหรือลูกหลานพากันแก่งแย่งหรือทุกข์เพราะยังรวยไม่พอ คนมีคู่ ครอบครัวอาจกำลังมีปัญหาเรื่องบุตรหลาน ฯลฯ ปัญหาไม่คาดฝันเหล่านี้พร้อมจะเกิดกับเราได้ตลอดเวลา แล้วเราจะรับมืออย่างไรดี

แนวทางรับมือในยามที่ชีวิตมีปัญหาความทุกข์เข้ามาเยือน

ฝึกสมาธิ เพื่อให้ใจนิ่ง มีสติ

การฝึกสมาธิ จะช่วยให้ใจสงบ และเป็นการฝึกสติให้เข้มแข็ง เมื่อสติเข็มแข็งก็จะช่วยควบคุมความฟุ้งซ่าน ควบคุมตัวเองได้ดีมากยิ่งขึ้น หลายคนเวลามีปัญหามักจะกินเหล้า พอมีปัญหาก็จะนึกถึงเหล้า แต่หากมีปัญหาแล้วฝึกสมาธิ ย่อมจะดีกว่า เมื่อจิตใจสงบก็จะพบทางออก ผู้เขียนโตมาแบบคิดเอง ทำอะไรเอง ตัดสินใจเอง เวลาเจอปัญหาหนักๆ หาทางออกไม่ได้ ก็จะฝึกสมาธิ สมัยเรียนปริญญาตรี เคยคิดจะลาออกเพราะไม่ชอบคณะที่เรียน ความไม่ชอบเก็บสะสมมาตั้งแต่ปีหนึ่งจนถึงปีที่สี่ เหลืออีกไม่กี่เดือนก็จะจบแล้ว แต่ทุกข์ใจมาก ทรมานกับการต้องทนอยู่กับสิ่งที่ไม่ชอบ แต่วิธีแก้ปัญหาของผมจะใช้การฝึกสมาธิเพื่อให้ใจสงบ หลังจากได้เข้าวัดไปนั่งสมาธิ 3 วัน ก็ข่มอารมณ์ลงได้ มีสติและกลับมาเรียนต่อจนจบ

ทำบุญ แผ่เมตตา ช่วยเหลือผู้อื่น

การทำบุญ การให้จะช่วยให้จิตใจชุ่มชื้น เบิกบานและมีความสุข แม้ขณะนั้นจะประสบความทุกข์อย่างแสนสาหัสก็ตาม แต่การทำบุญ การช่วยเหลือผู้คนนั้น ก็ต้องดูตามความเหมาะสม ทำบุญกับคนที่ไม่สมควรได้รับ จะนำพาความทุกข์มาให้ ยิ่งทุกข์หนักเข้าไปอีก

งดเหล้าอย่างเด็ดขาด เพื่อให้สติเข้มแข็ง ไม่ฟุ้งซ่าน

การแก้ปัญหาด้วยการกินเหล้า ในยามที่ชีวิตมีปัญหา ไม่ใช่เรื่องดี เพราะสติที่คอยควบคุมตัวเองจะลดน้อยลง ตามปริมาณแอลกอฮอร์ที่เข้าไปคลอเคลียข้างใน ดื่มมาก ก็มีโอกาสหลุดมาก อารมณ์ที่ถูกกดไว้อาจจะระเบิดออกมา หากเป็นอารมณ์ร้าย ก็คงจะไม่ดีแน่ ยามมีปัญหาจึงต้องหลีกเลี่ยงของมึนเมาอย่างเด็ดขาด

ทบทวนความผิดพลาดที่ผ่านมา แล้วหาทางแก้ไข

การทบทวนถึงความผิดพลาดที่ผ่านมา เป็นสิ่งดี แต่จงคิดในเรื่องเหตุและผลอย่าใส่อารมณ์ความรู้สึกลงไป จะกลายเป็นความทุกข์ ยิ่งคิดก็ยิ่งเติมทุกข์ให้หนักเข้าไปอีก ต้องระวังความคิดฟุ้งซ่าน ต้องมีสติตามความคิดตัวเองให้ทัน

ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ จะต้องไม่เจ็บป่วย

ยามชีวิตต้องประสบกับความทุกข์ยาก จะต้องออกกำลังกาย ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง เรื่องนี้สำคัญมาก หากจิตใจมีปัญหา แล้วสุขภาพมีปัญหาตามมาด้วย ก็จะยิ่งทุกข์หนักเข้าไปอีก ปล่อยให้จิตใจมีปัญหาก็พอแล้ว เพราะเราควบคุมมันไม่ได้ หยุดคิด หยุดทุกข์อาจหยุดไม่ได้ แต่ร่างกายเรา ความแข็งแรง การมีสุขภาพที่ดี เราสามารถควบคุมมันได้ อย่าให้รวนทั้งสองอย่างพร้อมกัน

ตั้งหน้าตั้งตาทำงาน เรื่องเงินจะต้องไม่มีปัญหา

กั้นสมองให้คิดเป็นเรื่องๆ ไป หรือแบ่งเวลาให้เป็นสัดเป็นส่วน เช่น 8:00-17:00 ต้องทำงานให้ได้ หลัง 17:00 เป็นต้นไป อยากจะนั่งร้องไห้ อยากระบายความทุกข์อย่างไรก็ทำไปเลย อย่าเอามาปนกัน ชีวิตจะมีปัญหาก็ปล่อยให้มีไป แต่เรื่องปากท้องต้องไม่อดอยาก เงินต้องมีติดตัว จะทุกข์ใจแค่ไหน ก็ต้องมีข้าวกิน มีเงินใช้ หากไม่ทำงานทำการ ปล่อยให้ชีวิตมีปัญหาเรื่องเงิน ความยุ่งยากยิ่งเพิ่มทวีคูณ โอกาสพาตัวเองรอดพ้นจากปัญหาจะยากขึ้นไปอีก

อย่าพาตัวเองไปเจอคนมีปัญหา

เวลาที่ชีวิตมีปัญหา ก็อย่าพาตัวเองไปเจอคนที่มีกำลังปัญหา เพราะคนมีปัญหา อาจจะเอาปัญหาของตัวเองมาเติม เพิ่มให้เรา ยิ่งเพิ่มเรื่องปวดหัวใส่ตัว ไม่ใช่เรื่องดีแน่นอน พยายามคบกับคนคิดบวก

ลดรายรายจ่ายลงทั้งหมด เคลียหนี้

หากมีปัญหาการเงิน การลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะรายจ่ายหนักๆ อย่างผ่อนรถ ผ่อนบ้าน ผ่อนเมีย ลดได้ต้องลด ความทุกข์จะบรรเทาลงทันที พึงสละวัตถุเพื่อรักษาชีวิตไว้ก่อน เมื่อพร้อมและยืนได้อีกครั้ง ยังมีโอกาสหาได้ใหม่

ตัดสิ่งที่สร้างปัญหาออกไปให้หมด

พยายามวิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหาว่ามีอะไรบ้าง ที่ทำให้เราต้องทุกข์ใจ พยายามแยกแยะออกจากกันและตัดหรือลดปัญหาลงให้ได้ ความทุกข์ของคนเรานั้นมักจะมี 2 ประเภทใหญ่ๆ
- ทุกข์เพราะตัวเอง ทะเลาะกับตัวเอง มีความต้องการแต่สนองให้ตัวเองไม่ได้ เช่น อยากมีรถแต่เงินไม่มี อยากไปหมดแต่ไม่สามารถทำอะไรได้ ฯลฯ
- ทุกข์เพราะคนอื่น หรือคนรอบตัว อาจจะเป็นความคาดหวัง ที่คนรอบตัว ลูกหลานไม่ได้ดังใจ เมียทำไมขี้หึงจังเลย หาเรื่องชวนทะเลาะได้ทุกวัน ความทุกข์เพราะตัวเราเอง เราแก้ไขได้ แต่ทุกข์เพราะคนอื่น เราทำอะไรไม่ได้ บางทีก็ต้องหนีไปไกลๆ รักและคิดถึงนะ แต่อย่าเจอกันดีกว่า

ทำให้ดีที่สุด เท่าที่จะสามารถทำได้

ทำให้ดีที่สุด จะได้ไม่เสียใจภายหลัง กับปัญหาที่เกิดขึ้น เพราะถือว่าเราได้ทำอย่างสุดความสามารถแล้ว แต่สิ่งที่ทำนั้น ขอให้เป็นเรื่องดี ทำสิ่งที่ดี

อยู่นิ่งๆ อย่าสร้างปัญหาเพิ่ม

การอยู่นิ่งๆ ไม่สร้างปัญหาเพิ่ม ก็จะช่วยให้ผ่านเรื่องร้ายๆ ไปได้เร็วขึ้น มีปัญหาเรื่องเงินเพราะต้องผ่อนนู่นนี่เยอะแยะ การอยู่นิ่งๆ รายจ่ายจะลดน้อยลง อาจจะสามารถเอาตัวรอดได้ แต่การอยู่ไม่นิ่ง เครียด ไปดริ๊งแก้เครียด หากิ๊กสักคนแก้เหงา ฯลฯ จะยิ่งสร้างปัณหาเพิ่มมากขึ้น ถ้ามีปัญหาเรื่องเงิน จงพยายามขยับตัวให้น้อยที่สุด เพราะขยับเมื่อไหร่ รายจ่ายตามมาทันที แต่หากเป็นปัญหาการเงิน ต้องแก้ให้ถูกวิธี ไม่เช่นนั้นจบยากมาก

ทนไม่ไหวก็หนีไปตั้งหลักที่อื่น

ปัญหาบางอย่าง แก้ไม่ได้ เพราะคู่กรณีไม่ยอมเปลี่ยนตัวเอง ก็หนีไปไกลๆ บางครั้งอาจมีปัญหาเรื่องความรัก หรือมีปัญหากับคนรอบข้างทำให้ไม่มีความสุขในการอยู่ ณ ที่แห่งนั้น การย้ายที่อยู่ไปหาที่ใหม่ สังคมใหม่ อาจจะช่วยให้ปัญหาทุเลาลงไปได้ หลายคนพอเลิกกัน ก็ขายบ้านทิ้งไปด้วย เพราะการได้อยู่ได้เห็นอดีตเก่าๆ มันช่างทำร้ายจิตใจเสียจริงๆ

การย้ายที่อยู่ก็เป็นการแก้ปัญหาอย่างหนึ่ง แต่อย่าปล่อยให้ชีวิตมีปัญหาจนต้องย้ายที่อยู่จนบ่อยเกินไปนัก เพราะโลกใบนี้แม้จะกว้างใหญ่ไพศาล แต่ความสามารถในการย้ายที่อยู่ของเรา มีจำกัด ไม่ใช่นึกอยากจะย้ายก็ทำได้ นอกเสียจากจะทำงานส่วนตัว เป็นนักเขียนเหมือนผม อยากไปไหน ก็ไปแน่บ กรุงเทพอยู่ไม่ได้ ก็ไปอยู่เชียงราย ขนคอมพิวเตอร์ ขนหนังสือ ข้าวของเครื่องใช้ขึ้นรถ ไปไหนก็ได้ละคราวนี้

แต่การหนีก็ไม่ช่วยอะไร ปัญหาข้างในใจเรานั้น ต้องแก้ข้างใน เวลาทุกข์ใจหากเป็นปัญหาที่เกิดกับตัวเราเอง เป็นความขัดแย้งในใจเราเอง เป็นปัญหาของตัวเราเองเดี่ยวๆ ไม่เกี่ยวกับใคร ก็ต้องทำใจให้นิ่ง ทำใจให้สงบให้ได้ การค้นพบตัวเองจนแก้ปัญหาได้ ต้องขังตัวเองอยู่ในห้อง อย่าไปไหน เพราะการเดินทางไปไหนก็ตามแต่ จะกลายเป็นแค่การคั่นเวลาเท่านั้น ความเพลิดเพลินในการขับรถ หรือได้เจอสถานที่ใหม่ เจอคนใหม่ เจอความตื่นเต้นใหม่ๆ มักจะทำให้เราลืมปัญหาไปชั่วขณะเท่านั้น แต่ไม่ช่วยแก้ปัญหาอย่างแท้จริง ส่วนกรณีที่มีปัญหากับคนอื่นก็ต้องหาทางปรับความเข้าใจกัน ปัญหาก็จะจบ ต้องจากกันด้วยดี

คิดบวก คิดแต่สิ่งดีๆ อย่าคิดลบ

การคิดบวกจะช่วยให้เราผ่านเรื่องร้ายๆ ไปได้ สามารถเปลี่ยนเรื่องร้ายให้กลายเป็นเรื่องดีได้ เพราะความทุกข์กับความสุขนั้นเป็นของคู่กัน ไม่ว่าเราจะมีความสุขมากแค่ไหน ความทุกข์มากเท่ากันก็แอบอยู่ใกล้ๆ เพียงแต่เราไม่ได้ใส่ใจเลยมองไม่เห็น เช่นเดียวกัน แม้จะมีความทุกข์มากขนาดไหน ความสุขก็อยู่ใกล้ๆ ในเวลาที่เราต้องประสบกับความทุกข์นั้น ก็เป็นการทดสอบจิตใจเราอย่างหนึ่ง เพราะเรื่องร้ายๆ มีโอกาสเกิดกับเราได้เสมอ มีประสบการณ์ก่อน ก็ได้เปรียบ หากเรามีปัญหาชีวิต ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน ชีวิตคู่ เรื่องเงิน หากเกิดกับเราในช่วงที่ยังมีอายุไม่มากนัก เมื่อคิดบวก ก็เป็นเรื่องดี ที่ประสบปัญหาเร็ว ทำให้รู้ว่าจะตั้งรับอย่างไร หากไปเจอเอาตอนอายุ 60 อกหัก โดนเด็ก 20 ทิ้ง จะทำอย่างไร ภูมิต้านทานไม่มีเลย

หากเอาแต่คิดลบ ทำไมเรื่องร้ายๆ ต้องเกิดกับเรา ทำไมต้องเป็นเรา ยิ่งคิดลบ ชีวิตก็ยิ่งแย่ลงๆ เพราะฉะนั้น ไม่ว่าชีวิตจะเจออะไรไม่ดี พยายามฝึกมองด้านดี มองด้านบวกไว้เสมอ อาจจะไม่มีรถยนต์ขับเหมือนคนอื่น แต่ก็ดีนะ ไม่มีค่าใช้จ่าย ไม่ต้องห่วงรถ ไม่ค่อยได้ขับ จอดไว้เฉยๆ ยาง ลูกยางต่างๆ ก็จะเสื่อมสภาพเร็ว ซ้ำร้ายหนูอาจจะเข้าไปทำรัง แทะสายไฟ นกก็พากันมาเกาะและขี้ใส่หลังคารถ จอดตากแดดตากฝน ขึ้นสนิม ฯลฯ

ปล่อยวาง อะไรจะเกิดก็ต้องเกิด

การปล่อยวาง สำคัญมาก และสามารถช่วยแก้ปัญหาได้ แต่ก็ต้องปล่อยวางอย่างเข้าใจ และยอมรับความจริงว่า เกินกำลังความสามารถ ที่เราจะทำได้ ความทุกข์ก็จะหายไปทันที แต่เรื่องนี้ทำได้ยากที่สุด มีแต่คนที่ผ่านทุกข์บ่อยๆ และไม่ยึดติดอะไรแล้ว แม้แต่สังขาร จึงจะทำได้อย่่างง่ายดาย ซึ่งต้องใช้เวลา เพราะเรื่องบางเรื่องนั้น หากยังไม่หมดเวรหมดกรรม ทำอย่างไรก็ไม่มีทางหยุดปัญหาได้ ชีวิตคู่บางคนทะเลาะกันจัง แต่ก็ไม่เลิกกัน อยู่กันด้วยความทุกข์ มันก็แปลก ทำไมไม่แยกทางกันไป ทุกอย่างมีเวลาของมัน นอกจากการปล่อยวางแล้วก็ต้องรู้จักอดทนรอ ให้มันผ่านไป

อย่าปล่อยให้ชีวิตเจอปัญหาบ่อยนักหรือเจอซ้ำซาก

เมื่อปัญหาได้ผ่านพ้นไปแล้วจงพยายามอย่าให้ชีวิตต้องเจอะเจอปัญหาเดิมๆ อีก จิตใจเรานั้นสัมผัสแตะต้องไม่ได้ แต่รู้สึกได้ มันเจ็บเรารู้ การปล่อยให้ชีวิตเจอะเจอปัญหามากเกินไป จิตใจก็เหมือนถูกสิ่งเลวร้ายกัดกร่อนให้เกิดบาดแผล บางเรื่องที่แย่ๆ อาจจะฝังใจไปตลอดชีวิต บางเรื่อง บางอย่างให้ชีวิตมีปัญหาเพียงครั้งสองครั้งก็เกินพอแล้ว อย่าให้เกิดบ่อยนัก

โดยเฉพาะการมีปัญหากับคน ไม่ว่าจะเป็นคนรัก คนในครอบครัว ที่ทำงาน ฯลฯ การมีปัญหากับคนเป็นปัญหาที่ทำให้ทุกข์ใจมากที่สุด เพราะคนสามารถโต้ตอบได้ ด่าเราได้ คิดถึงเราได้ รักเราก็ได้ เกลียดก็ได้ ทำร้ายจิตใจเราได้ อาฆาต สาปแช่ง ทำของใส่ กลั่นแกล้งเราได้ ไม่เหมือนการมีปัญหากับวัตถุ รถมีปัญหาผ่อนไม่ไหว ขายมันซะก็จบ ดังนั้นจงพยายามหลีกเลี่ยงการมีปัญหากับคน

โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านนะครับ เพราะส่วนใหญ่เป็นประสบการณ์ส่วนตัว ซึ่งเป็นแนวทางที่ผมเอาตัวรอดมาได้โดยตลอด ไม่ว่าจะเจอทุกข์หนักหนาแค่ไหนก็ตาม เพราะการใช้ชีวิตของผมโตมาแบบคิดเอง ลองผิดถูกเองตั้งแต่ประถม เอาแต่ใจตัวเองจนไร้ซึ่งระเบียบวินัยอย่างมาก ปัญหาจึงมีมากกว่าคนปกติ ก็เลยมีหลายเรื่องมาเล่าให้ฟัง ทั้งหมดเป็นประสบการณ์ตรง แต่ทุกวันนี้ดีขึ้นมาก เพราะพยายามไม่พาตัวเองไปยุ่งกับปัญหา หรือทำให้ชีวิตต้องเจอปัญหา แต่บางทีก็ไม่จบง่ายๆ เพราะบางคนก็ไม่ยอมเลิกรา ก็ได้แต่แผ่เมตตาให้เท่านั้น เผื่อสักวันอาจจะดีขึ้น